Jod (loclum), brązowe kryształy rozpuszczalne w rozpuszczalnikach organicznych, w tym w alkoholu i benzynie, niszczy wszystkie mikroorganizmy. Działanie jodu jest silne i szybkie. W stężeniu 0,0005% zabija wegetatywne postacie bakterii w ciągu 15 min. 1% alkoholowy roztwór jodu zabija 90% bakterii znajdujących się na skórze rąk po 90 s, natomiast roztwór 5% po 60, zaś 7% po 15 s. W celu zabicia wysuszonych zarodników niektórych bakterii niezbędny czas ekspozycji może jednak sięgać nawet kilku godzin. Substancje organiczne wiążą jod; większość połączeń ma charakter labilnych kompleksów, z których jod stopniowo jest uwalniany, co przedłuża jego działanie. Wiązanie takie osłabia nieco działanie jodu bezpośrednio po zastosowaniu, jednak w czasie od 15 min do l h utrzymuje się ono w przybliżeniu na jednakowym poziomie. Ponieważ wszystkie stosowane preparaty zawierają jod w dużym nadmiarze, obecność substancji organicznych nie wpływa praktycznie na ich skuteczność. Roztwory jodu są stosowane bardzo często do odkażania skóry. Jodyna (7—10% roztwór jodu w alkoholu z dodatkiem jodku potasowego) może być stosowana do odkażania otoczenia ran hib skóry nie uszkodzonej (np. pola operacyjnego). Zastosowana na uszkodzone powłoki silnie drażni tkanki, powoduje ból i pieczenie, jeśli powierzchnia zaś jest duża, znaczne ilości jodu mogą ulec wchłonięciu i spowodować zatrucie.
